Walka dzieci polskich z pruską szkołą |
Opracowanie: Leon Adamczyk
|
Z końcem 19 stulecia władze pruskie wzmogły w poznańskim walkę z polskością. Szczególnie ważną role w akcji wanaradawiania Polaków odgrywalo szkolnictwo. Jedynym przedmiotem wykładanym w tym czasie w języku polskim była w części szkół ludowych nauka religii, przy czym w tych szkołach, w których wykładano ją po polsku, zachowała się również nauka języka polskiego jako przedmiotu nadobowiązkowego. Na początku 20 wieku władze szkolne w dążeniu do usunięcia nauki religii w języku polskim z wyższych szkół ludowych, zlikwidowały ją w wielu miejscowościach. Władze szkolne regencji poznańskiej wydały ogólnik, na mocy którego nauka religii w szkołach ludowych miała się odbywać w języku niemieckim. Proces dydaktyczno-wychowawczy w ówczesnych szkołach ludowych był oschły i czysto mechaniczny, a za najskuteczniejszy środek w nauczaniu i wychowaniu uważano często stosowany kij. Na takim tle doszło w latach 1901-1907 do strajków szkolnych w wiekszości miast, w tym i w szkole w Zbąszyniu. Strajk wybuchł tutaj zaraz po wakacjach, jesienią 1906 roku, a brało w nim udział ok. 50 dzieci. Dzieci oddawały nauczycielom lub kierownikowi szkoły, Benschowi kartki
od rodziców, na których pisali: Treść innych kartek była podobna. Strajk wzmagał się z czasem. Aby zgnieść go jak najprędzej, władze zastosowały
w stosunku do rodziców sankcje gospodarcze. Przenoszono dzieci do niższych
klas. Zastosowano godziny aresztu figurujące w planie lekcyjnym jako godziny
dodatkowe. Dzieci musiały przychodzić dwa razy w tygodniu do szkoły. Dwóch
zmieniających się nauczycieli prowadziło z nimi dwugodzinne lekcje i pobierali
za każda z nich 1 marke wynagrodzenia. Strajkujące 14-letnie dzieci nie
zostaly zwolnione na wielkanoc do domu. W dniu 18 kwietnia 1907 roku ówczesny burmistrz miasta, Hieltscher wystosował
do kierownika szkoły pismo z prośbą o powiadomienie go, które dzieci jeszcze
strajkują. Strajki szkolne w poznańskim w latach 1901-1907 były przejawem walki z germanizacją w szkole. Wykazały, że prowadzona przez blisko 100 lat polityka wynaradawiania Polaków nie dała wyników mimo rozbicia pomiędzy trzy państwa zaborcze.
|
strona główna |